Kokos – bezcenny dar natury

Właściwości odżywcze kokos

naturalne witaminy w owocach

Kokos – bezcenny dar natury

W XVI w. Hiszpanie podczas wypraw do Ameryki natrafili na niezwykłe drzewo, które rodziło owoce w kształcie wielkich kul pokrytych twardą skorupą i szorstką włókniną. Nadali mu nazwę kokos. W sanskrycie palma kokosowa znana jest jako „kalpa vriksha”, czyli „drzewo dostarczające wszystkiego, co potrzebne do życia”, a w języku malajskim mówi się o niej „pokok seribu guna” – „drzewo tysiąca zastosowań”. Na Filipinach nazywa się ją „drzewem życia”, a mieszkańcy wysp Pacyfiku mówią o kokosie, że to „lekarstwo na wszelkie choroby”.

Tekst: Marta Milczewska 

Z punktu widzenia botanicznego, kokos wcale nie jest orzechem, ale pestkowcem, jednak potocznie używa się tej pierwszej nazwy. Jednym kokosem można zastąpić całą aptekę – owoc ten zawiera nie tylko kwas foliowy, witaminy B2, B6, C i E, ale również potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo, sód i cynk. Owoce palmy kokosowej bogate są w nasycone kwasy tłuszczowe (kwas laurynowy, mirystynowy, palmitynowy, kaprylowy, kaprynowy, stearynowy, kapronowy) oraz nienasycone kwasy tłuszczowe (kwas oleinowy, linolowy i linolenowy). Wartość energetyczna wynosi ok. 620 kcal.

Z kokosa uzyskuje się miąższ (bielmo), sok (woda kokosowa lub mleko kokosowe) oraz olej kokosowy. Sok znajdujący się we wnętrzu owocu jest sterylny aż do momentu otwarcia kokosa – woda, zanim dotrze do środka orzecha, przemierza długą drogę z gleby i podczas tej wędrówki (poprzez cały pień, aż do owocu) jest wielokrotnie filtrowana. Sok z młodego kokosa ma niemal identyczny skład, jak osocze ludzkiej krwi – w czasie II wojny światowej używano go do transfuzji, gdy zabrakło ludzkiej krwi.

Mleko kokosowe jest jednym z najbogatszych źródeł elektrolitów, ma ich bowiem więcej niż większość napojów izotonicznych dostępnych na rynku. Pomaga w wielu dolegliwościach, m.in. zapobiega chorobom wątroby, poprawia trawienie oraz pracę jelit, obniża poziom cholesterolu, wspomaga metabolizm. Chroni przed osteoporozą, zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, a także leczy i regeneruje tkanki. Zalecane jest przy biegunce, wymiotach i problemach żołądkowych.

Kwas laurynowy, który występuje w naturze w dużych ilościach tylko w kokosie i w mleku kobiecym, ma silne działanie bakterio- i wirusobójcze: niszczy drobnoustroje pokryte otoczką lipidową (są to m.in. wirus HIV, cytomegalowirus, wirus opryszczki, a także bakteria Helicobacter pylori, wywołująca wrzody żołądka i nowotwory układu pokarmowego). Inaczej niż antybiotyki atakuje tylko szkodliwe wirusy i bakterie. 

Olej kokosowy stosuje się wewnętrznie (jako lek) oraz w kuchni (jako środek spożywczy), a także do użytku zewnętrznego. W medycynie naturalnej używany jest do leczenia wielu schorzeń i dolegliwości, takich jak: bóle zębów, trądzik, syfilis, łysienie, siniaki, oparzenia czy skaleczenia. Świetnie działa w przypadku opryszczki, wyprysków, egzemy, zapalenia i owrzodzenia skóry; łagodzi świąd i ból po ukąszeniach owadów; pomaga zwalczyć długotrwałą grzybicę stóp. Uzupełnia niedobory witamin, obniża gorączkę, leczy przeziębienie i kaszel, przynosi ulgę przy bolesnych i nieregularnych miesiączkach. Stosowany jest również jako lek przy chorobie Leśniowskiego-Crohna (wrzodziejące zapalenie jelita grubego), chorobach układu trawienia, wrzodach, kamieniach nerkowych, wspomaga leczenie astmy, osteoporozy i cukrzycy typu 2.

Olej kokosowy jest pierwszym tłuszczem, który nie przyczynia się do budowy tkanki tłuszczowej, a wręcz przeciwnie – pobudza przemianę materii i przyśpiesza odchudzanie. Zastąpienie nim stosowanych na co dzień tłuszczów może spowodować spadek masy ciała o ok. ½ kg tygodniowo.

Ze względu na swoje właściwości kokos wykorzystywany jest w kosmetyce, głównie do produkcji kremów i specyfików do pielęgnacji twarzy. Opóźnia procesy starzenia się skóry, ujędrnia ją i uelastycznia. Olej kokosowy można stosować przy trądziku – najlepsze efekty osiągnie się, używając go zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Jako jedyny chroni włosy przed utratą protein, dzięki swej specyficznej budowie wnika w strukturę włosa i dokładnie go nawilża – włosy stają się miękkie, lśniące i mocne. Stosowany na skórę głowy wzmacnia cebulki, zapobiegając wypadaniu włosów. Ponadto zwiększa ukrwienie skóry i pomaga w walce z łupieżem.

Dobroczynny wpływ kokosów na zdrowie i urodę ceniono już w zamierzchłych czasach, doceńmy więc i my właściwości tego bezcennego daru natury.